Meer dan 60 procent van de Nederlandse bevolking voldoet niet aan de richtlijn van de Gezondheidsraad om één keer per week vis te eten. Daarnaast blijkt uit eigen onderzoek (bloedonderzoek onder ruim 350 mensen) dat ongeveer 95 procent een tekort aan omega-3 heeft. Dit is zorgelijk. Het vormt een groot probleem voor de gezondheid van onze bevolking. Want de omega-3 vetzuren EPA en DHA uit vis en schaal- en schelpdieren zijn essentieel voor een goede gezondheid. Niet voor niets hebben de vetzuren EPA en DHA erkende gezondheidsclaims.
De erkende Europese gezondheidsclaims zijn:
- Goed voor je hart: dagelijkse inname van 250 mg EPA en DHA draagt bij aan een normale hartfunctie.
- Goed voor je hersenen: Dagelijkse inname van 250 mg DHA draagt bij aan een normale hersenfunctie. Voor zwangere en borstvoedende vrouwen geldt: 200 mg DHA bovenop de dagelijkse inname van 250 mg EPA + DHA draagt bij aan een normale hersenontwikkeling van de foetus / het kind.
- Goed voor je zicht: dagelijkse inname van 250 mg DHA draagt bij aan behoud van normaal zicht. Voor kinderen tot 1 jaar is dat 100 mg DHA.
- Goed voor het immuunsysteem: dagelijkse inname draagt bij aan het normaal functioneren van het immuunsysteem.
- Goed voor bloeddruk en triglyceriden niveau: dagelijkse inname van 2.000 – 5.000 mg EPA + DHA draagt bij aan behoud van een normale bloeddruk en triglyceriden niveaus.
- Goed voor de spierfunctie: dagelijkse inname draagt bij aan een normale spierfunctie.
Voorheen was het advies van de Gezondheidsraad om twee keer per week vis te eten, maar sinds kort is dat verandert naar één keer per week. Volgens een onderzoeksrapport van de Gezondheidsraad kreeg slechts 15 procent van alle Nederlanders het voor elkaar om twee keer per week vis te eten. Naar mijn mening is één keer per week vis eten lang niet genoeg voor een goede gezondheid. Zeker niet wanneer je al jaren tekort vis en schaal- en schelpdieren hebt gegeten en/of als je vetvertering niet goed werkt. Bij een slechte vetvertering worden de omega-3 vetzuren niet goed opgenomen en belanden ze in de WC pot. Kenmerken van een slechte vetvertering zijn: plakpoep (veel WC papier / WC borstel nodig) en drijvende ontlasting. De kans is groot dat jij het ook niet red om één keer per week vis te eten en/of dat jouw vetvertering niet goed werkt. Een goed omega-3 visolie supplement is dan aan te raden. Aangezien er veel slechte visolie supplementen te koop zijn, is het verstandig om op een aantal dingen te letten. Want de inname van een slechte (geoxideerde) omega-3 olie doet je gezondheid meer kwaad dan goed.
100% natuurlijk
Allereerst moet de visolie 100 procent natuurlijk zijn. Synthetische toevoegingen zijn nergens voor nodig.
Antioxidanten
De omega-3 vetzuren EPA en DHA uit visolie zijn erg gevoelig voor oxidatie. Dit betekent dat zij snel aangetast worden door contact met zuurstof. Voorbeelden van oxidatieprocessen zijn roesten en verbrandingsreacties. Door contact met zuurstof worden de omega-3 vetzuren aangetast en worden zij ranzig. Geoxideerde visolie herken je aan de vieze ‘vislucht’ en de vieze ‘visboeren’. Uit onderzoek onder visolie gebruikers blijkt dat het opboeren van visolie een belangrijke reden is om te stoppen met het gebruik van een visolie supplement. Ook is dit een belangrijke reden waarom mensen er niet aan beginnen. Oude vis stinkt en is vies, maar verse vis ruik je nauwelijks. Een goede visolie veroorzaakt geen ‘visboeren’. Om beschadiging van de visolie tegen te gaan, moeten er antioxidanten aan de visolie worden toegevoegd. Voorbeelden van antioxidanten zijn tocoferolen (vitamine E), polyfenolen, kruidenextracten (zoals rozemarijn extract), ascorbaten (vitamine C) en citroenzuur. Goede fabrikanten voegen dit soort antioxidanten toe, maar lang niet alle fabrikanten doen dit. Let daarom goed op of jouw visolie antioxidanten als vitamine E of polyfenolen bevat. Bevat de visolie geen antioxidanten? Dan is de kans groot dat de visolie geoxideerd en dus ranzig is. Geoxideerde omega-3 vetzuren zijn minder goed bruikbaar voor je lichaam. Let vooral op bij goedkope visolie supplementen. Investeer liever wat meer geld. Een goede gezondheid is de beste investering.
Lage TOTOX-waarde
Naast het waarnemen van een vieze ‘vislucht’ en vieze ‘visboeren’ kun je de oxidatiegraad van visolie ook meten aan de hand van een wetenschappelijke standaard, namelijk de TOTOX-waarde. Dit staat voor totale oxidatiewaarde. Voor het berekenen van de TOTOX-waarde worden twee waarden gebruikt, namelijk de peroxidewaarde en de anisidinewaarde. De peroxidewaarde bestaat uit het gehalte vetzuurperoxiden en de anisinewaarde geeft het gehalte aan aldehyden weer. Voor deze waarden zijn normen vastgesteld door de Global Organization for EPA and DHA Omega-3s (GOED).
- Peroxide waarde: Maximaal 5 meq/kg
- Anisidine waarde: Maximum 20
De TOTOX-waarde is de meest gebruikte kwaliteitsmeting die voor omega-3 supplementen wordt aangehouden. De TOTOX-waarde wordt als volgt berekend: (2 x peroxidewaarde) + anisidinewaarde. Een goed visolie supplement heeft een lage TOTOX-waarde. De maximale TOTOX-waarde die de GOED aanhoudt is 26. Hoe lager de TOTOX-waarde, hoe beter. In onze kliniek gebruiken we nu alleen visolie met een TOTOX-waarde van onder de 4. De TOTOX-waarde kun je bij de fabrikant of leverancier opvragen. Vraag dan naar een officieel rapport.
Gezuiverd van zware metalen, PCB’s en dioxinen
De zee raakt steeds meer vervuild met zware metalen, PCB’s, dioxinen, en andere giftige stoffen. Deze stoffen komen uiteindelijk ook in de vissen terecht. Grote roofvissen zijn het meest vervuild. Goede producenten zuiveren hun visolie nauwkeurig van gifstoffen, zoals zware metalen, PCB’s en dioxinen. Als je over de zuiverhuid van jouw visolie twijfelt kun je altijd een onderzoeksrapport opvragen bij de producent of leverancier. Indien zij hier niet transparant over zijn, zijn jouw twijfels over de zuiverheid waarschijnlijk terecht.
BPA-vrije verpakking
Visolie wordt vaak in plastic verpakt. In veel soorten plastic zit de weekmaker Bisfenol A (BPA). BPA is een hormoon verstorende stof. Niet alle soorten plastic bevatten BPA. Kies het liefst voor een visolie in een BPA-vrije verpakking. Vooral vloeibare visolie (dus niet de capsules) wordt veel aan de plastic verpakking blootgesteld. Een BPA-vrije verpakking is dus voornamelijk van belang voor vloeibare visolie supplementen.
Good Manufacturing Practice (GMP)
Good Manufacturing Practise betekend letterlijk ‘goede manier van produceren’. GMP is een kwaliteitsborgingssysteem voor o.a. de farmaceutische en voedingsmiddelenindustrie. Bij GMP wordt er nauwkeurig vastgelegd hoe en onder welke omstandigheden een product wordt gemaakt. Hierbij worden alle grondstoffen, tussenproducten en eindproducten gecontroleerd en wordt het proces precies bijgehouden op het zogenaamde bereidingsprotocol. Mocht er achteraf toch iets mis blijken te zijn met een bepaalde partij medicijnen of voedingsmiddelen, dan kan men altijd achterhalen hoe het gemaakt is, wie het getest heeft, waar en welke grondstoffen er gebruikt zijn, enzovoort.
Duurzaam (MSC gecertificeerd)
De zee is de basis van het leven en daarom moeten we daar zorgvuldig mee om gaan. Als we het zeeleven verwoesten, slopen we indirect het leven op land. Daarom is het belangrijk dat we de zee niet leegvissen. Duurzame visolie heeft daarom de voorkeur. Je herkent het aan het ‘Marine Stewardship Council’ (MSC) keurmerk.
Duurzame visolie
Om het MSC-keurmerk te krijgen moet een visserij voldoen aan de MSC-standaard voor duurzaam gevangen vis. Dit is de strengste en meest veelomvattende milieu-standaard voor wildvangstvisserijen die er is. En er moet voldaan worden aan drie principes:
- het visbestand moet gezond zijn en niet overbevist worden
- de visserij mag geen significante negatieve effecten hebben op het ecosysteem
- de visserij moet goed beheerd worden.
Elk bedrijf die in de productieketen van de visolie zit moet een MSC Chain of Custody (CoC) certificaat bezitten. Dit zorgt ervoor dat de visolie van visvangst tot supplement traceerbaar is.
Meten is weten
Veel mensen krijgen tekort van de omega-3 vetzuren EPA en DHA binnen en hebben een veel te hoge omega-6/omega-3 ratio en een veel te lage omega-3 index. Een goede omega-6/omega-3 index is 3:1 en een goede omega-3 ratio is boven de 8 procent. In de praktijk blijkt dat de meeste mensen eerder een ratio van 10-25:1 hebben en een index van onder de 8 procent. Een goede omega-6/omega-3 ratio is een vereiste voor een goede gezondheid en een goed herstel. De omega-3 index is de belangrijkste voorspeller van hart- en vaatziekten. Een omega-3 index van boven de 8 procent vermindert de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk. Hart- en vaatziekten behoren tot de top killer ziekten. Jaarlijks sterven er veel mensen aan. Het goede nieuws is dat je het risico op hart- en vaatziekten enorm kunt verkleinen door een gezonde leefstijl en een goede omega-3 index. Zelf heb ik vorig jaar mijn omega-6/omega-3 ratio en omega-3 index laten meten. Mijn ratio en index waren slecht, namelijk een ratio van 17:1 en een index van 1,3. Nu zijn eet ik 2 keer per week vis en vul dat ook nog eens aan met een dagelijkse dosis van ongeveer 2.000 mg EPA en DHA uit een visolie supplement.
Omega-3 index
Dit soort omega-3 testen worden door verschillende leveranciers aangeboden tegen een prijs van ongeveer 65 euro. Het herstellen van je omega-3 ratio en index duurt minimaal 4 maanden De omega-6/omega-3 ratio en omega-3 index worden in het celmembraan (buitenkant van de cel) van rode bloedcellen gemeten. Rode bloedcellen vernieuwen zich in ongeveer 4 maanden. Het duurt daarom minimaal 4 maanden voordat je het resultaat van jouw veranderde omega-3 inname kunt meten. Visolie suppletie heeft alleen zin als je het langdurig doet, aangezien je cellen de tijd nodig hebben om zich te laden met de omega-3 vetzuren EPA en DHA. Eén of twee maandjes visolie slikken heeft daarom geen zin.
Wat is jouw omega-3 ratio en omega-3 index?
Heb jij wel eens je omega-6/omega-3 ratio en omega-3 index laten meten? Zo niet, dan is dit echt een aanrader. Het geeft je inzicht in jouw gezondheid en de mogelijkheid om jouw omega-3 inname gericht bij te sturen, zodat je je ratio en index kunt optimaliseren. Je algehele gezondheid zal hiervan profiteren. Je omega-6/omega-3 ratio en omega-3 index kun je via een simpele vingerprik test thuis meten.
Kortom
De omega-3 vetzuren EPA en DHA zijn essentieel voor een goede gezondheid en voor een goed herstel. Meer dan 60 procent van de Nederlandse bevolking voldoet niet aan de richtlijn van de Gezondheidsraad om één keer per week vis te eten. En maar liefst 85 procent krijgt het niet voor elkaar om tweemaal per week vis te eten. Daarnaast blijkt uit eigen onderzoek dat ongeveer 95 procent een tekort aan omega 3 heeft. Dit is zorgelijk. Hart- en vaatziekten zorgen jaarlijks (onnodig) voor veel doden. We hebben de kennis om het risico op westerse welvaartsziekten, zoals hart- en vaatziekten sterk te verkleinen door middel van leefstijlaanpassingen. Het optimaliseren van je omega-3 index is een belangrijke factor die de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk kan verlagen. Laten we deze kennis gebruiken. Laten we stoppen met dweilen terwijl de kraan openstaat. Laten we de kraan dichtdraaien en de oorzaak bij de wortels aanpakken. Alleen op die manier kunnen we de gezondheid van de bevolking drastisch verbeteren. Omdat het zo ontzettend belangrijk is dat je voldoende van de omega-3 vetzuren EPA en DHA binnenkrijgt, is aanvulling met een visolie supplement aan te raden indien je te weinig vis, zeewier en schaal- en schelpdieren eet. Let goed op welke visolie je koopt. Er zijn veel verschillende merken en de kwaliteit loopt sterk uiteen. Let daarom op de kenmerken van een goede omega-3 visolie, die ik in dit artikel heb geschreven. Door het meten van je omega-6/omega-3 ratio en omega-3 index krijg je inzicht in een belangrijke meetgraad van jouw gezondheid. Het geeft je de mogelijkheid om jouw omega-3 inname gericht bij te sturen, zodat je je ratio en index kunt optimaliseren. Je algehele gezondheid zal hiervan profiteren. Je omega-6/omega-3 ratio en omega-3 index kun je via een simpele vingerpriktest thuis meten.
Dus
Wil jij een optimale gezondheid en de kans op westerse welvaartsziekten, zoals hart- en vaatziekten verkleinen? Meet dan jouw omega-3 status (omega-6/omega-3 ratio, omega-3 index) en stuur je omega-3 inname gericht bij.