Wat is homeopathie?
Omtrent homeopathie en homeopathische geneesmiddelen bestaan veel misverstanden. Wat is homeopathie nu eigenlijk?
Kort gezegd: homeopathie is een geneeswijze, waarbij een door de behandelaar gekozen geneesmiddel (op basis van gelijksoortigheid), zowel bij acute als bij chronische ziekte ondersteuning kan bieden door middel van activering van het zelf herstellend vermogen van de patiënt.
Homeopathie is een geneeswijze, die het zelf herstellend vermogen van de mens versterkt en verder nauwelijks bijwerkingen heeft. De basis van de homeopathie is het “Similia-principe”: de zieke kan genezen worden door een middel dat gelijkaardige symptomen kan veroorzaken als die de zieke heeft. Dit principe is al heel lang bekend en is reeds bij Hippocrates terug te vinden. Rond 1800 heeft een Duitse arts, Samuel Hahnemann, deze basisregel herontdekt en als methode verder ontwikkeld en beschreven. Hij noemde deze manier van genezen homeopathie (Grieks: homeo= gelijkend, pathos=lijden, ziekte). Hierbij spelen drie belangrijke grondbeginselen een rol, ten eerste de geneesmiddelkeus volgens het Similia-principe, ten tweede het gebruik maken van speciaal bereide geneesmiddelen, zgn. homeopathische potenties. Ten derde wordt het geneesmiddel op het individuele symptoombeeld van de patiënt gekozen.
Het Similia-principe
Het gelijke wordt met het gelijkende genezen. Dit is het zogenaamde Similia-principe en vormt de basis van homeopathie. Een stof die bij gezonde mensen ziekteverschijnselen veroorzaakt, kan in gepotentieërde vorm, bij een zieke diezelfde ziekteverschijnselen doen genezen. Doordat de klachten in zeer minimale vorm verergerd worden, wordt het lichaam geprikkeld het evenwicht te herstellen. Een voorbeeld hiervan is: iemand die het altijd koud heeft, kan zichzelf helpen door regelmatig kort een koude douche te nemen. Door de blootstelling aan de korte heftige koude wordt het lichaam geprikkeld om warmte te genereren. Wanneer iemand dat regelmatig blijft doen, zal die merken dat hij/zij steeds beter koude kan verdragen, en het dus over het algemeen veel minder koud heeft.
Een ander bekend voorbeeld van een homeopathische methode is het naast het bed leggen van een rauwe doorgesneden ui bij een verkoudheid. De ui staat bekend om zijn prikkelende werking op de slijmvliezen. Je kunt er vreselijk van gaan tranen en snotteren. De ui, met als Latijnse naam Allium Cepa, is een beproefd middel bij een waterige verkoudheid en bij hooikoorts, een allergische verkoudheid met deze zelfde verschijnselen.
Een homeopathisch arts kiest het bij de patiënt passende geneesmiddel, volgens de overeenkomst van de symptomen van de patiënt en de symptomen, die het middel bij gezonde mensen kan veroorzaken.
Geneesmiddelbereiding, potenties.
Hahnemann ontdekte dat wanneer een geneesmiddel op een bepaalde manier wordt bereid, namelijk verdund en krachtig geschud, de werking niet afneemt, maar opvallend werkzaam blijft. Hij noemde dit bereidingsproces potentiëren. Bij elke potentie wordt de werking specifieker; alleen mensen die precies bij het beeld van het middel passen hebben bij hogere potenties de beste resultaten. Lagere potenties werken meer breed op vooral het lichamelijk vlak.
De homeopathische geneesmiddelen worden voornamelijk bereid uit natuurlijke stoffen. Maar de homeopathie kan ook gebruik maken van chemische stoffen als dat aangewezen is.
Uit de stof wordt eerst een oertinctuur bereid. Deze wordt stapsgewijs verdund of verwreven en later geschud met een mengsel van alcohol en water. Het eindproduct krijgt de naam van de uitgaansstof, meestal in het Latijn. Achter de naam komt de letter van de soort potentie en een cijfer dat aangeeft hoe vaak de stof gepotentieërd is. Als voorbeeld: Arnica D6, een homeopathisch geneesmiddel dat bereid is uit valkruid, Arnica montana en 10 tot de 6e maal verdund.
Het homeopathisch consult.
Om het meest passende middel te vinden moet de behandelaar (hij/zij) eerst een beeld krijgen van de symptomen, die zich bij de desbetreffende persoon voordoen. Hiervoor neemt hij een anamnese af, observeert en onderzoekt zo nodig de patiënt Vervolgens zal hij/zij dit aldus verkregen symptoombeeld vergelijken met de bekende geneesmiddelbeelden uit de Materia Medica. Het best passend geneesmiddel wordt bij de patiënt voorgeschreven. Het is dus een op het individu voorgeschreven geneesmiddel.
Een ander belangrijk onderdeel van het consult is het uitzoeken sinds wanneer en waardoor klachten begonnen zijn. Klachten kunnen soms zijn ontstaan na het doormaken van een infectieziekte, na inname van specifieke medicatie, door blootstelling aan bepaalde chemicaliën of na een vaccinatie, etc. In de homeopathie kan dan besloten worden de behandeling te starten met deze specifieke stof/oorzaak eerst homeopathisch te ontgiften.
Homeopathie is een op het individu toegepaste behandeling
Veel ziektebeelden blijken, ondanks dat ze onder dezelfde diagnose vallen, zich bij verschillende mensen op een andere manier voor te doen. Zo kan bijvoorbeeld hoofdpijn zich op meerdere manieren voordoen. Sommige patiënten verbeteren door kou, andere juist door warme omslagen, soms is er een stekende pijn, soms meer een drukkende of kloppende. Soms is deze gebonden aan de menstruatiecyclus, soms ontstaat deze na ergernis of een andere emotionele gebeurtenis, etc. Juist de individuele kenmerken van een aandoening zijn voor de keuzen van een goed homeopathisch geneesmiddel erg belangrijk. De homeopathisch arts is daarom altijd op zoek naar het bijzondere van de
klacht, naar datgene wat opvalt, naar het eigenaardige bij die specifieke persoon.
Tijdens de anamnese, vooral bij chronische gevallen, wordt aandacht besteed aan de levensloop van de patiënt. Knelpunten, life-events zeggen veel over een mens, vooral hoe deze er mee is omgegaan, en geven belangrijke aanvullende informatie. Vaak is er sprake van een bepaald terugkerend thema, ook dit speelt een rol bij de geneesmiddelkeuze.
Het is dus bij bezoek aan een homeopathisch behandelaar van belang om als patiënt zo open mogelijk het gesprek aan te gaan en als behandelaar om zo onbevooroordeeld de patiënt aan te horen en te interviewen. De homeopathisch behandelaar kijkt niet zozeer naar de organen afzonderlijk als wel naar het totale functioneren van de persoon, inclusief zijn psychisch functioneren.
Het homeopathisch voorschrift.
Als afsluiting van het consult schrijft de homeopathisch arts doorgaans een recept uit en zal hij uitleg geven over de manier en de frequentie van inname. Een goed passend middel kan in zeer korte tijd al effect hebben, vooral in acute situaties. Bij een chronische ziektes gaat de verbetering vaak geleidelijk gaan.
Genezingsproces
Tijdens inname of na enige tijd is het van belang te beoordelen of het middel de beoogde werking heeft. De homeopathisch behandelaar gaat dan in een vervolgconsult na welke veranderingen er hebben plaatsgevonden, hoe de klachten zich ontwikkelen. Aan de hand hiervan bepaalt hij/zij of de inname zo doorgezet kan worden, of de potentie dient te worden aangepast, of er toch voor een ander geneesmiddel moet worden gekozen. Zo beoogt de homeopaat bij chronische patiënten stap voor stap de genezing te bevorderen.
Een homeopathisch geneesmiddel past bij een mens zoals een sleutel in een slot en activeert het hele wezen, de hele persoon, om verbetering te bewerkstelligen.
Bijzondere patiënten.
Homeopathie maakt dus gebruikt van iemands levenskracht, zijn/haar eigen herstelvermogen. Aangezien kinderen dat nog vaak in overvloed hebben, kunnen zij vaak snel reageren op een homeopathisch middel.
Behandeling tijdens de zwangerschap onder deskundige leiding is geen probleem, en vaak een goede optie, als er klachten zijn, waar de zwangere liever geen gewone medicatie voor wil slikken.
Als een ziekte te ver is voortgeschreden of als bij een zieke vrijwel alle levenskracht is verdwenen, dan is genezing door een homeopathisch middel meestal niet meer mogelijk. Er kan dan wel verlichting van de klachten worden bereikt met homeopathie.
De mens en niet alleen de ziekte.
Door herstel van het natuurlijk evenwicht zal het homeopathisch geneesmiddel het welbevinden verbeteren. Het kan ervoor zorgen om in de toekomst minder vaak ziek te zijn, of minder heftig te lijden aan de ziekte. Homeopathie stimuleert de eigen weerstand en het eigen herstelvermogen, waardoor patiënten vaak minder afhankelijk worden van reguliere medicatie
Verdere informatie.
Koninklijke Vereniging Homeopathie Nederland (KVHN). Algemene informatie over homeopathie: Op deze website o.a. een blog en filmpjes. De KVHN geeft ook een tijdschrift uit: HM, het Homeopathie Magazine.
Op deze website staat veel informatie over de homeopathie zowel voor een breder publiek als voor zorgprofessionals met o.a. antwoorden op veel gestelde vragen en informatie omtrent wetenschappelijk onderzoek.
De Homeopathie Stichting heeft als doel het bevorderen van de homeopathie in de breedste zin van het woord. Organiseert tevens het onderwijs aan homeopathisch artsen
https://vhan.nl/
VHAN = Stichting VHAN ( Voortgekomen uit de Vereniging van Homeopathische Artsen Nederland) beheert de bibliotheek en financiert wetenschappelijk onderzoek.
AVIG (Artsen Vereniging Integrale Geneeskunde), hieronder valt de vakgroep homeopathie, naast o.a. natuurartsen.
Dit is de website van de Hahnemann apotheek te Heiloo. Ook hier is veel informatie over homeopathie te vinden.